Jak oceniają Panowie 2021 rok pod względem aktywności inwestorów na polskim rynku?
Jakub Plewka: To był dobry rok. Widzimy to bardzo wyraźnie po ilości i jakości projektów, które otwierali i realizowali nasi klienci. To był też rok powrotów wielu biznesowych przedsięwzięć zamrożonych ze względu na pandemię. Wiele z nich sfinalizowało się w trzecim i czwartym kwartale ubiegłego roku. Zresztą dużą aktywność na rynku M&A prezentuje wiele raportów podsumowujących 2021 rok. Według niektórych z nich to był wręcz rekordowy rok.
Andrzej Davis: To był jednak nie tylko dobry rok pod tym względem, ale też bardzo ciekawy, mając na uwadze, jacy inwestorzy i jakie projekty realizowali. Niezmiennie oczywiście mieliśmy dużo inwestycji z niemieckim kapitałem, dużo inwestycji zrealizowano w sektorze nieruchomości, ale współpracowaliśmy także z dużymi firmami informatycznymi, inwestorami OZE, czy firmami, które wybrały Polskę po brexicie.
Mały i duży biznes żyje teraz zamieszaniem związanym z polskim ładem. Te zmiany podatkowe, którymi Panowie także się zajmują, nie odstraszają inwestorów?
Jakub Plewka: Inwestorzy, którzy wchodzą do Polski lub przygotowują się do tego, nie zwracają na to szczególnej uwagi. To jest dla nich część ryzyk i wyzwań związanych z rozpoczęciem działalności na nowym rynku. Zostawiają to nam. Ci, którzy już działają w naszym kraju, też raczej nie wstrzymują projektów, czy rozwijania kolejnych etapów ze względu na te zmiany. Mimo wszystko wyczuwalny jest pewien klimat niepewności.
Andrzej Davis: Na razie jeszcze nie mamy żadnych przykładów, które wskazywałyby, że Polska przez te zmiany stała się mniej atrakcyjnym rynkiem. Niemniej zawsze brak stabilności regulacyjnej czy duże zmiany prawa powodują ten wspomniany klimat niepewności. Natomiast ja ostatnio bardziej spotkałem się z obawami, szczególnie ze środowiska amerykańskich inwestorów, związanymi z rosnącą inflacją i potencjalnymi protestami poszczególnych grup zawodowych.
2022 rok według Panów też będzie tak dobry pod względem aktywności inwestorów?
Jakub Plewka: Wszystko na to wskazuje. Styczeń jest oczywiście zawsze nieco mniej „aktywnym” miesiącem, ale nic nie wskazuje na to, by w kolejnych koniunktura była zła. Zainteresowanie inwestorów i prawników gotowymi spółkami – to jest nasz barometr rynku. Na razie jest dobrze. Zainteresowanie projektami, a także naszymi „wehikułami inwestycyjnymi” jest duże.
Andrzej Davis: My, zajmując się doradztwem księgowym i korporacyjnym, przerobiliśmy już dwie bańki – internetową i nieruchomościową. Wtedy najpierw masowo otwieraliśmy spółki, a potem je likwidowaliśmy. Teraz nie ma żadnych podobnych sygnałów, które miałyby zwiastować pogorszenie sytuacji na rynku.
Nawiązując do tych wielu lat Panów doświadczeń na rynku i przy transakcjach na spółkach, co uznają Panowie za największe przeszkody czy problemy w takich projektach?
Andrzej Davis: Problemem jest zawsze brak stabilności regulacji. Swego czasu było dużo zamieszania z podatkiem VAT. Uczestniczyłem w transakcjach sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstw. Gdy jedna się zamykała VATu się nie odliczało, przy drugiej już tak, a przy kolejnej znowu nie. Takie zmiany prawa powodują duże zamieszanie, czasami błędy i straty finansowe. Wszyscy doradcy przy takich transakcjach muszą być szczególnie uważni.
Jakub Plewka: Duże transakcje są zazwyczaj dobrze zabezpieczona, także dzięki licznym doradcom. Natomiast czasami jest tak, że, mówiąc obrazowo, wszyscy patrzą przede wszystkim w górę i dochodzi do potknięć na małych drobnych przepisach czy procedurach. Czasami sami inwestorzy nie przykładają wystarczającej wagi do poznania pewnych lokalnych procedur i dochodzi do zamieszania związanego z podpisami elektronicznymi, różnymi rejestrami czy pełnomocnictwami. Nagle te procedury wstrzymują cały proces i załatwianie jakichś podpisów trwa kilka tygodni czy nawet miesięcy. Druga sprawa to przepisy AML i KYC. Mam wrażenie, że banki w Polsce prowadzą ostatnio bardziej restrykcyjną politykę. Dostrzegają to także inwestorzy z innych krajów i często są zdumieni tym, czego banki od nich w tym zakresie wymagają.
Jako firma świadcząca usługi księgowe i korporacyjne oferują Państwo także wspomniane już gotowe spółki. Dlaczego taki produkt jest nadal atrakcyjny, jeśli dziś możemy przez internet założyć spółkę z o. o. w jeden dzień?
Andrzej Davis: Mając na uwadze duże projekty i wymagających inwestorów, sytuacja nie wygląda tak prosto. Diabeł tkwi w szczegółach, które robią bardzo dużą różnicę i nie zawsze wszystko da się tak szybko zarejestrować.
Jakub Plewka: I właśnie to jest wartość gotowych spółek. Możliwość szybkiego uruchomienia transakcji – to jest wartość, którą oferujemy. Nabywając od nas spółkę inwestor ma gwarancję, że ona jest dobrze przygotowana, gotowa do projektu, który będzie za jej pomocą realizowany. Poza tym jako wyspecjalizowana firma przedstawiamy wszelkie dokumenty, dzięki którym można przeprowadzić szybkie badania due diligence takiej spółki, po którym wszystko jest jasne. A patrząc już bardzo praktycznie, to my po prostu pewne rzeczy sprawniej załatwiamy, mamy już przećwiczone procedury z Urzędem Skarbowym i innymi urzędami, z którymi pracujemy na co dzień. To samo dotyczy relacji z bankami. Jak mówiłem wcześniej, my sprzedajemy nie tyle samą spółkę, ile pomoc przy uruchomieniu projektu, wehikuł inwestycyjny, który może szybko ruszyć i sprawnie dostosowywać się do konkretnej inwestycji.
Andrzej Davis: W ramach takiego dostosowywania spółki występujemy np. o interpretacje podatkowe, jeszcze przed sprzedażą spółki, po to by inwestor miał rzeczywistą gwarancję, że jego projekt, który ma być zrealizowany przy pomocy tej spółki, dojdzie do skutku.
Na spółki celowe głównie wybiera się spółki z o.o. ale od kilku miesięcy w Polsce funkcjonuje także prosta spółka akcyjna, która powstała właśnie w celach inwestycyjnych, szczególnie z myślą o start-up’ach. Czy tej struktury też Panowie używają?
Jakub Plewka: Nie, nasi klienci nie interesują się tą formą. PSA ma swoje plusy, ale zdecydowanie lepiej sprawdza się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest prosta i gwarantuje inwestorom pewną oraz stabilną strukturę.
Andrzej Davis: I to jest właśnie kluczowe, spółka z o.o. nie ma żadnych zawiłości prawnych, jest przejrzysta. Na tym zależy inwestorom. Chcą przede wszystkim skupić się na biznesie i stawiają na rozwiązania, które nie będą im w tym przeszkadzały. Struktura spółki z o.o. wiele razy się w tym zakresie sprawdziła.
Jak sami Panowie przyznawali, stabilność regulacji – to jest najważniejsze dla inwestycji, ale tych regulacji mamy coraz więcej i to w różnych obszarach. Co na tym polu jest obecnie największym wyzwaniem – przepisy podatkowe czy AML i szeroko pojęty compliance?
Jakub Plewka: Zdecydowanie to drugie. Ja widzę dużo ryzyk związanych z przepisami dotyczącymi AML czy compliance. Banki są w tym zakresie coraz bardziej restrykcyjne i stanowi to wyzwanie, żeby za tymi regulacjami nadążyć i się do nich dostosować. To wyzwanie my podejmujemy w zasadzie na co dzień, bo prowadząc spółki inwestycji celowych, widzimy wszystkie przepływy pieniężne i musimy o to zadbać.
Jakub Plewka, Director Corporate Services – z ACS związany jest od 2018 roku, wcześniej jako Manager departamentu prawno – korporacyjnego TMF Poland odpowiadał za obsługę korporacyjną, gotowe spółki oraz usługi zarządu świadczone na rzecz międzynarodowych Klientów prowadzących działalność w Polsce. Posiada doświadczenie w sprawowaniu funkcji członka zarządu licznych spółek także należących do struktur międzynarodowych wymienianych w rankingu Fortune 500.
Andrzej Davis, Managing Director – przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora zarządzającego polskimi operacjami TMF Group, świadcząc usługi księgowe i finansowe dla międzynarodowych klientów prowadzących działalność w Polsce. Wcześniej pracował jako dyrektor finansowy w międzynarodowej firmie produkującej żywność, a także jako wiceprezes szwajcarskiego wydawnictwa Edipresse w Polsce.
