Strona główna Blog Strona 58

Rynek VC opanowały wyspecjalizowane kancelarie, duże brandy trochę go zaniedbały – w cyklu Legal CX rozmawiamy z partnerem funduszu ff Venture Capital Maciejem Skarulem

0

W jednym z wywiadów powiedział Pan, że Polska jest jak Estonia w 2015 roku. Co miał Pan na myśli? Czy jednocześnie oznacza to, że podążamy tą dobrą estońską drogą w obszarze startup’ów tehnologicznych? 

W ramach naszego funduszu robiliśmy wiele analiz i testów poszczególnych rynków. Z zebranych zestawień danych i informacji wynikało, że Polska jest w takim momencie, jak właśnie Estonia 7 lat temu. Głównym czynnikiem, który to obrazuje, jest udział publicznych środków finansowych w inwestycjach VC. Poza tym świadczy o tym także liczba  tak zwanych unicorn’ów, liczba funduszy i spółek, które pozyskują rundy finansowania. Trzeba jednak podkreślić też jedną znaczącą różnicę. Estonia miała Skype’a. Sukces tej firmy inspirował i pobudzał tamtejszy rynek, który zaczął bazować na ludziach, którzy zdobyli przy tym duże doświadczenie oraz kapitał. Warto też zwrócić uwagę, że Estonia jest zdecydowanie mniejszym krajem niż Polska i o wiele rzeczy tam trudniej. 

Polska jest na dobrej drodze, by również odnosić w segmencie VC znaczące sukcesy. Podążamy naturalną ścieżką rozwoju. Prawdziwe, duże pieniądze VC zaczęły się u nas pojawiać w 2018-2019 roku. Musimy jeszcze swoje przejść, doczekać się takiego sukcesu jak Skype. 

Pierwsze spektakularne sukcesy stworzą naturalnie większe zainteresowanie inwestorów. Spowodują też akumulację doświadczenia, które będzie krążyło na rynku. My jako fundusz VC chcemy ten proces oczywiście przyspieszyć pomagając wchodzić spółkom na amerykański rynek, dzielić się własnym doświadczeniem, budować firmy bazując na naszym netwokingu i infrastrukturze wspierając w ten sposób founderów. 

Bez rynku amerykańskiego trudniej o szybki rozwój? Europa nie wystarcza? 

Szczególnie 2021 rok pokazał, że w Europie jest dużo pieniędzy na inwestycje VC. W wielu obszarach ten rynek jest porównywalny z amerykańskim. Niemniej, biorąc pod uwagę budowanie globalnych biznesów, to w USA jest jednak najwięcej inwestorów i jest największa otwartości na innowacje. W Europie oczywiście też można budować unicorny, ale jeśli chcemy zbudować coś w skali światowej albo chcemy pozyskać duże pieniądze, to najczęściej takie okazje będą dostępne właśnie w Stanach Zjednoczonych. 

Jak w praktyce wygląda ekspansja biznesu z Europy do USA? 

Współpracujemy z doradcami z amerykańskiego wschodniego wybrzeża, zakładamy spółki w Delaware, founderzy także się tam przenoszą i staramy się budować w tamtym otoczeniu firmę dalej. 

Dobrym przykładem takiej ekspansji jest nasza spółka Tensorflight, która pierwotnie pochodzi z Białegostoku. Teraz jest już amerykańską spółką Delaware, founderzy są rozlokowani po świecie, a główne grono klientów jest w USA. 

Mamy już w zasadzie na wschodnim wybrzeżu wydeptane ścieżki i określone procedury, założyliśmy tam już wiele spółek, mamy swoich prawników. 

Pracują Państwo nie tylko z amerykańskimi prawnikami, także z polskimi. Jakie dostrzega Pan różnice między tymi doradcami? 

Właściwie to nie widzę większych różnic w sposobie pracy, w podejściu do nas jako klienta, czy w zaangażowaniu. Tym samym dobrze oceniam prawników VC w Polsce. Trzeba podkreślić, że to jest nadal wczesny etap rozwoju tego rynku u nas. Jest kilka kancelarii, które wysuwają się na czoło w tym segmencie, świadczą usługi coraz lepszej jakości. Kancelarie rozwijają się razem z tym rynkiem. W Polsce jest coraz więcej coraz większych i skomplikowanych rund finansowania i prawnicy dają sobie z tym radę. 

Mówi Pan, że jest kilka kancelarii, które wysuwają się na czoło w obsłudze rynku VC. Czy ma Pan na myśli duże międzynarodowe brandy? Czy na rynku VC rozpoznawalna marka międzynarodowej kancelarii ma duże znaczenie, tak jak to bywa przy dużych transakcjach M&A czy nieruchomościowych? 

Nie, nie dostrzegam podejścia, które z założenia promowałoby znane kancelarie międzynarodowe. Rynek VC w Polsce do tej pory był na tyle mały, że duże międzynarodowe brandy trochę go zaniedbywały, bo nie było tu takich dużych pieniędzy jak we wspomnianych przez Pana typowych transakcjach M&A, private equity czy nieruchomościowych. Naturalnie weszły w ten obszar mniejsze, wyspecjalizowane, butikowe kancelarie. W tym czasie zdobyły najwięcej doświadczenia, więzy jak wyglądają standardy rynkowe i są w tym momencie liderami. Uważam też, że będą się dalej rozwijać na fali rosnącego rynku. 

A według Pana jest jeszcze miejsce na kolejne kancelarie specjalizujące się w rynku VC, czy dostaje Pan już tyle ofert, że ta nisza wydaje się zagospodarowana? 

Ten rynek rośnie i będzie jeszcze rósł, jest więc jeszcze dużo miejsca dla doradców. Tyle że za jakiś czas wykształci się pewna czołówka kancelarii i one będę przewodzić temu peletonowi, Reszcie w pewnym momencie może być trudno doskoczyć. 

Co najbardziej docenia Pan u doradców prawnych? 

Pomijając pewne standardowe wymagania, które są naturalne wobec prawników obsługujących biznes i transakcje, to przede wszystkim doceniam dobrą komunikację, taką, która daje nam poczucie, że wiemy, co się dzieje w procesie, że mamy wspólnie wszystko pod kontrolą. Poza tym szczególnie ważny jest dla mnie także tak zwany ownership mindset. Przy tego typu projektach u doradców konieczne jest poczucie odpowiedzialności rozumianej nie tylko jako odpowiedzialność przed klientem, czy odpowiedzialność za swoją część pracy, ale jako odpowiedzialność za powodzenie całego przedsięwzięcia. 

Zajmują się Państwo inwestowaniem w technologie, w branży prawniczej mamy legaltech. Interesowali się Państwo inwestycjami w takie narzędzia? 

Na legaltech spoglądamy już od 4-5 lat. Obserwujemy ten rynek, który również cały czas się rozwija. Widzimy w nim potencjał, rozumiem, że to przyszłość dla branży prawniczej. Niemniej, do tej nie znaleźliśmy jeszcze nic, co byłoby naszą okazją inwestycyjną. 

DLP Duch, Lisicki & Partners – nowa kancelaria sektora nieruchomości

Doświadczeni prawnicy sektora nieruchomości Maciej Duch i Artur Lisicki po wielu latach doradzania klientom w ramach renomowanych firm prawniczych postanowili założyć własną kancelarię – DLP Duch, Lisicki & Partners. Razem z nimi zespół nowej kancelarii tworzy 15 prawników specjalizujących się w obsłudze rynku nieruchomości komercyjnych i inwestycyjnych. 

Maciej Duch, Artur Lisicki

Kancelaria doradza między innymi w sprzedaży i akwizycji nieruchomości komercyjnych, finansowaniu projektów, procesach inwestycyjnych i budowlanych, wspólnych przedsięwzięciach (JV) oraz koinwestycjach, a także w negocjowaniu umów najmu i asset managemencie. DLP kompleksowo podchodzi do doradztwa na rynku nieruchomości równocześnie rozwijając komplementarne kompetencje w zakresie spraw korporacyjnych oraz podatkowych. 

Maciej Duch i Artur Lisicki znają się od wielu lat. Jak podkreślają łączy ich wspólna wizja nowoczesnej, prawniczej firmy doradczej. – Kiedyś pracowaliśmy w jednej kancelarii. Tam się zaprzyjaźniliśmy. Podobnie postrzegamy doradztwo prawne i wyznajemy wspólne wartości – partnerstwo na każdym etapie współpracy oraz zaangażowanie i wiedza całego zespołu to fundament naszej działalności. W swojej codziennej praktyce stawiamy na jakość: usług i wzajemnych relacji. Mamy podobne doświadczenia. Obaj budowaliśmy praktyki nieruchomościowe w dużych kancelariach, wiemy doskonale, jak wygląda ten rynek i czego oczekuję klienci. Uznaliśmy, że nadszedł czas, by zbudować coś na własnych zasadach – powiedzieli Maciej Duch i Artur Lisicki. 

Spośród starannie wyselekcjonowanego zespołu piętnastu prawników DLP Duch Lisicki & Partners, dwunastu to doświadczeni doradcy z co najmniej kilkuletnim doświadczeniem w sektorze nieruchomości. Oprócz partnerów założycieli to: Michał Cwajna (Counsel), Aleksander Duma (Counsel), Piotr Kośla (Counsel), Piotr Urbanek (Counsel), Roma Budzyńska (Senior Associate), Magdalena Klimczyk (Senior Associate), Maciej Liberacki (Senior Associate), Aleksandra Łukasik (Associate), Kamila Mazurek (Junior Associate) oraz Sandra Mróz (Junior Associate).  

 – To ludzie, którzy nam ufają, mają takie samo podejście do pracy jak my i przede wszystkim wierzą w nas i nasz model świadczenia biznesowego doradztwa prawnego, model oparty na zaangażowaniu, ciężkiej pracy i jakości, ale przy tym także pełen pasji i satysfakcji – podkreślają Maciej Duch i Artur Lisicki. 

Kancelaria DLP Duch, Lisicki & Partners współpracuje z szerokim wachlarzem klientów, wśród których są między innymi polskie i zagraniczne fundusze inwestycyjne, inwestorzy instytucjonalni, indywidualni, deweloperzy, a także firmy, które z uwagi na swój model działania są nierozerwalnie związane z rynkiem nieruchomości. 

Jak zaznaczają wspólnicy DLP, dzięki temu, że przez lata kierowali praktykami nieruchomości w dużych organizacjach i zbudowali swoją pozycję rynkową, ich kancelaria naturalnie od samego początku uczestniczy w znaczących projektach i transakcjach, przy których współpracuje z największymi polskimi i międzynarodowymi kancelariami. – Uważamy, że sektor nieruchomości inwestycyjnych, w tym największych transakcji nie jest zarezerwowany tylko dla tych najbardziej znanych brandów prawniczych. Rynek jest już tak rozwinięty, że liczą się kompetencje, doświadczenie, jakość i wiarygodność, a my na szczęście to wszystko mamy. Znamy rynek, a ludzie nam ufają, co bardzo nas cieszy – powiedział Maciej Duch. 

Partnerzy DLP widzą duży potencjał w sektorze nieruchomości i pozytywnie oceniają sytuację na tym rynku. – Segment nieruchomości inwestycyjnych w Polsce stał się przewidywalny, jest dobrą przystanią dla inwestorów. Duży kapitał wciąż poszukuje tu inwestycji. Według naszych prognoz i aktualnie prowadzonych projektów, pracy dla doświadczonych doradców będzie w najbliższym czasie bardzo dużo – podsumowują Maciej Duch i Artur Lisicki. 

 

Maciej Duch specjalizuje się w kompleksowym doradztwie przy transakcjach na rynku CRE dotyczących nabywania i zbywania aktywów biurowych, magazynowych, przemysłowych oraz handlowych. Swoje doświadczenie zdobywał przy projektach realizowanych w oparciu o strukturę wspólnego przedsięwzięcia (JV) lub koinwestycji. Wśród jego zawodowych zainteresowań znajdują się również projekty dotyczące struktur typu forward funding oraz forward purchase, powiązane z negocjowaniem umów o kompleksowe zarządzanie procesem deweloperskim (tzw.development management agreements). Zajmuje się negocjowaniem umów programowych i portfelowych dotyczących realizacji, nabycia lub dezinwestycji platform aktywów nieruchomościowych, jak również doradztwem w procesach dotyczących obiektów build-to-suit (BTS), tj. projektów industrialowych realizowanych pod konkretnego, indywidualnego klienta, zaprojektowanych oraz zbudowanych dla jego potrzeb. Ponadto specjalizuje się w zagadnieniach związanych z finansowaniem nieruchomości komercyjnych – w formie finansowania mezzanine, projektowego, pomostowego, partycypacyjnego oraz private debt, nabywaniem nieruchomości pod realizację projektów komercyjnych – zarówno typu greenfield jak i brownfield czy transakcjach typu sale & leaseback. Oferuje również bieżące wsparcie w realizacji projektów deweloperskich oraz zarządzaniu gotowymi, działającymi obiektami komercyjnymi.Przez ostatnie kilka lat tworzył i kierował zespołem nieruchomości jednej z największych polskich kancelarii prawnych. Maciej Duch jest cyklicznie wyróżniany jako rekomendowany prawnik w rankingu The Legal 500 EMEA (w latach 2022, 2021, 2020, 2019) w kategorii Nieruchomości. 

Artur Lisicki jest radcą prawnym z ponad piętnastoletnim doświadczeniem. Specjalizuje się w doradztwie transakcyjnym na rynku nieruchomości komercyjnych oraz zagadnieniach związanych z procesem inwestycyjno-budowlanym. Kierował zespołami prawników i kompleksowo doradzał klientom przy transakcjach sprzedaży nieruchomości biurowych, handlowych, magazynowych oraz gruntów inwestycyjnych, jak również przy negocjowaniu umów najmu wszelkiego rodzaju aktywów komercyjnych, tak z pozycji wynajmującego, jak i najemcy. Posiada również szeroką wiedzę i wieloletnie doświadczenie w transakcjach realizowanych w oparciu o wspólne przedsięwzięcie (JV), jak również w tworzeniu struktur korporacyjnych pod inwestycje na rynku nieruchomości. W swojej bogatej karierze zawodowej koordynował prace zespołów i przeprowadził badania due diligence obejmujące kilkaset nieruchomości. Doradza i reprezentuje klientów w postępowaniach administracyjnych i sądowo-administracyjnych, w tym w zakresie planowania przestrzennego, realizacji procesu inwestycyjnego na nieruchomości, roszczeń reprywatyzacyjnych, wywłaszczeń i kwestii związanych z ochroną środowiska. Przez ostatnie kilka lat kierował zespołem nieruchomości jednej z największych, międzynarodowych firm doradczych na świecie.

Artykuł powstał we współpracy z kancelarią DLP Duch, Lisicki & Partners.

Ponad połowa prawników nie planuje zmiany pracy, ale oczekuje podwyżek. Ile zarabiają teraz? [Raport]

0

Firma GP Executive specjalizująca się w doradztwie personalnym opublikowała wyniki badania wynagrodzeń prawników i doradców podatkowych 2021/2022. Portal Legal Business Polska był partnerem tego projektu. Badanie pokazuje przekrój wynagrodzeń, ale także oczekiwanych benefitów, planów zawodowych czy ewentualnych powodów zmiany pracy. Tym samym stanowi bardzo ciekawy i wnikliwy obraz rynku. – Dynamika zmian wynagrodzeń w ciągu ostatnich dwóch lat, zmian form zatrudnienia, spadek bezrobocia oraz trudności z pozyskaniem talentów, wszystko to skłoniło nas do zorganizowania największego niezależnego badania wynagrodzeń, benefitów i pracy zdalnej wśród prawników i doradców podatkowych. Badanie to postanowiliśmy przeprowadzić na reprezentatywnej, największej grupie respondentów, co – wedle naszej najlepszej wiedzy – jest pierwszym takim rozwiązaniem na polskim rynku – tłumaczy Marek Heidrich, współtwórca raportu i partner w firmie GP Executive.

Kto wziął udział w badaniu?

W badaniu ankietowym opisanym w tym raporcie wzięli udział prawnicy zatrudnieni w kancelariach prawnych i firmach doradczych, prawnicy wewnętrzni (in-house) oraz doradcy podatkowi. Badanie zostało przeprowadzono w listopadzie i grudniu 2021 roku za pomocą wypełnianych anonimowo ankiet on-line. W badaniu wzięło udział 315 osób. Aż 82% z nich pochodzi z województwa mazowieckiego. 64% badanych to pracownicy kancelarii lub firm doradczych, a pozostali to prawnicy i doradcy podatkowi in-house. Co ważne, w badaniu mamy niemal równomierną reprezentację firm lokalnych (50,5%) i międzynarodowych (49,5%). Respondenci pochodzą także z grup o różnym stażu zawodowym, ponad połowa ma od 4 do 13 lat doświadczenia. Przy tym blisko 3/4 ankietowanych to osoby posiadające uprawnienia zawodowe Adwokata, Radcy Prawnego, Doradcy Podatkowego lub Rzecznika Patentowego.

Wynagrodzenia w kancelariach i firmach doradczych

Oto jak przedstawiają się wynagrodzenia prawników w krajowych kancelariach prawnych i firmach doradczych:

A tak przedstawia się sytuacja w kancelariach międzynarodowych:

W Raporcie oddzielnie zaprezentowane zostały także wynagrodzenia doradców podatkowych w kancelariach i firmach doradczych.

Wynagrodzenia in-house

Teraz przyjrzyjmy się wynagrodzeniom prawników i doradców podatkowych pracujących w wewnętrznych działach prawnych:

Ponad połowa badanych (55%) przyznała, że otrzymała podwyżkę w 2021 roku. W kancelariach i firmach doradczych podwyżka wyniosła średnio 19%, zaś doradcy in-house otrzymali podwyżkę średnio 11%.

Zawodowe plany i powody zmiany pracy

Według badania nieco ponad 1/3 respondentów planuje zmianę pracy w ciągu najbliższego roku. Pozostali nie mają takich planów. Jak podkreśla Raport, zróżnicowanie ankietowanych pod względem miejsca zatrudnienia (kancelaria/firma doradcza vs. doradcy in-house) nie zmienia tego rozkładu. Zatrudnienie w lokalnej vs. międzynarodowej kancelarii/firmie doradczej w niewielkim stopniu różnicuje sam zamiar zmiany pracy w ciągu 12 miesięcy (odpowiednio – 34% i 42% odpowiedzi “tak”).

Pewne znaczenie mają w tym przypadku jednak lata spędzone w danej firmie. Osoby pracujące ponad rok, ale nie dłużej niż 6 lat, najczęściej wyrażają chęć rozważenia zmiany miejsca pracy.

A oto powody zmiany pracy, jakie wymieniali ankietowani:

Oczekiwania wobec pracodawców

Badanych zapytano także o to, jakich zmian oczekują w swoim obecnym miejscu pracy, jeśli nie zamierzają go zmienić. Trzy główne to: podwyżka wynagrodzenia (63%),mniejsze obciążenie pracą (45%) i chęć posiadania większej liczby dni wolnych od pracy (41%). Poza tym wymieniano także awans, możliwość pracy zdalnej w co najmniej 1/4 wymiaru czasu pracy czy możliwość zatrudnienia większego zespołu.

Respondentów zapytano także o benefity, jakie chcieliby otrzymać od swoich pracodawców. Najwięcej, 38% wskazało, że to… dzień wolny w urodziny. Dalej 36% wymieniło wymiar urlopu większy niż przysługujący ustawowo, a 29% kursy językowe.

– Tym, co nam przyświecało podczas przeprowadzonego badania, była szeroko rozumiana pomoc w odnalezieniu się na rynku pracy – czy to jako pracodawca, czy kandydat. Mamy nadzieję, iż niniejszy raport będzie podstawowym narzędziem dla wszystkich z branży usług prawniczych i podatkowych, którzy biorą udział w procesach rekrutacji – podsumowuje publikację Michał Gołębiowski, współtwórca raportu i partner zarządzający GP Executive.

Nowy counsel w zespole rynków kapitałowych w DLA Piper

0

Marek Kłeczek dołączył do DLA Piper obejmując stanowisko counsela i wzmacniając praktykę rynków kapitałowych, prawa handlowego oraz fuzji i przejęć.

Marek Kłeczek jest radcą prawnym. Specjalizuje się w prawie papierów wartościowych, obsłudze fuzji i przejęć spółek publicznych i niepublicznych, transakcjach na rynku kapitałowym oraz prawie spółek. Doradzał przy ofertach publicznych akcji, emisjach dłużnych papierów wartościowych oraz transakcjach typu public-to-private. Wśród jego klientów są największe globalne instytucje finansowe, banki inwestycyjne i przedsiębiorstwa. Zanim dołączył do DLA Piper, pracował w międzynarodowej kancelarii Greenberg Traurig. .

– Nieustannie wzmacniamy naszą praktykę rynków kapitałowych w Polsce. Pozyskanie tak utalentowanego prawnika jak Marek, z ponad 10-letnim doświadczeniem na rynku, pomoże nam poszerzyć kompetencje zespołu. Dokładamy starań, by zaoferować naszym klientom usługi doradcze na najwyższym poziomie, wspierając ich w realizacji kompleksowych strategii biznesowych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej – powiedział Jakub Domalik-Plakwicz, partner w DLA Piper w Warszawie.

Warszawska praktyka rynków kapitałowych, prawa handlowego oraz fuzji i przejęć jest jedną z największych wśród kancelarii w Polsce i obecnie liczy 31 prawników, w tym trzech partnerów. 

– Bardzo się cieszę z dołączenia do kancelarii DLA Piper. Naszym wspólnym celem jest stworzenie zespołu, który będzie doradcą pierwszego wyboru na rynku kapitałowym w Polsce. Połączenie istniejących relacji z klientami, doświadczenia zespołu z możliwościami wynikającymi z wszechstronności oferowanej przez platformę DLA Piper, stanowi nasz ogromny atut – powiedział Marek Kłeczek.

Artykuł powstał we współpracy z kancelarią DLA Piper.

CMS z tytułem Poland Law Firm of the Year od Chambers Europe

Andrzej Pośniak, partner zarządzający CMS w Polsce, komentując przyznanie wyróżnienia podkreślał, że jest z niego bardzo dumny, a za jego kancelarią pracowite i pełne wyzwań 12 miesięcy. – Ostatni rok był dla naszej polskiej praktyki okresem znaczącego rozwoju, na który złożyła się m.in. intensywna aktywność na rynku nieruchomości i transakcji, a także wiodąca rola CMS w wielu największych transakcjach w Polsce, w tym wprowadzeniu InPost na giełdę Euronext Amsterdam (jednej z największych dotychczasowych IPO polskiej spółki). Nasze najnowsze wyniki w rankingach Chambers potwierdzają, że cały czas znajdujemy się w ścisłej czołówce polskiego rynku, plasując się na poziomie Band 1 w większości naszych kluczowych praktyk i grup sektorowych. Jestem przekonany, że w nadchodzących latach będziemy nadal umacniać naszą pozycję rynkowego lidera. Dziękuję zwłaszcza mojemu zespołowi, traktując tę nagrodę jako potwierdzenie ogromnego zaangażowania i wspólnej pracy na rzecz jak najlepszej obsługi naszych klientów – powiedział Andrzej Pośniak.

Na finałowej liście nominowanych w konkursie oprócz CMS były także kancelarie Baker McKenzie, Clifford Chance, DLA Piper, Sołtysiński Kawecki & Szlęzak i SSW Pragmatic Solutions.

Ceremonia wręczenia nagród odbyła się w piątek (22 kwietnia) w Madrycie.

Kancelaria Norton Rose Fulbright doradzała funduszowi DLE Poland przy pierwszej transakcji w Polsce

Nabyta przez DLE nieruchomość położona jest w rejonie, który przechodzi transformację z obszaru przemysłowego na obszar mieszkaniowy, jest dobrze skomunikowana z centrum miasta i znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie środków transportu publicznego oraz niedaleko połączenia z drogą ekspresową.

Fundusz DLE Poland, który jest nowy klientem Norton Rose Fulbright w Polsce, jest częścią DLE Group AG – platformy zarządzania aktywami, która szybko i w sposób zrównoważony rozwija się w europejskim sektorze nieruchomości. Fundusz zaspokaja zapotrzebowanie rynku na pośrednika, który jest w stanie nabyć w Polsce duże działki o mieszanym przeznaczeniu i przystosować je do realizacji projektów deweloperskich. 

Artykuł powstał we współpracy z kancelarią Norton Rose Fulbright